Üni Fm'den Teknoloji Bağımlılığı İle Alakalı Radyo Programı

Üni Fm radyosunda yayınlanan ve moderatörlüğünü Talat Saka’nın yaptığı programda Karadağ ve Akyüz "Teknoloji Bağımlılığı" ile ilgili açıklamalarda bulundular.
Teknoloji Bağımlılığı Nedir?
Teknoloji bağımlılığı, teknolojiyi kullanmada  ve onunla ilişkide kişinin iradesini kaybetmesi, kendini denetleyememesi , ve onsuz bir yaşam sürmemeye başlaması halidir.
Belirtileri Neler Olabilir?
Teknoloji başında harcanan  vaktin giderek artması,
Ruhsal, sosyal, adli ya da bedensel  bir sorun oluşturmasına rağmen teknolojinin kullanılmaya devam edilmesi
Teknolojiden uzak kalınca huzursuzluk,  uykusuzluk ,öfke gibi yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması
Planlanandan daha fazla  teknoloji karşısında kalınması
Teknolojinin, sorumlulukların (iş, okul, aile, bireysel temizlik gibi) yerine getirilmesini engellemesi
Zamanın büyük çoğunluğunun, fiilen ya da zihnen teknolojiyle geçirilmesi
Teknoloji başında geçirilen vakitle ilgili kontrolün kaybedilmesi
Sebepleri Neler Olabilir?
Kontrolsüz ve ölçüsüz kullanımın ne olduğuna dair bilgi eksikliği
Bağımlılığın sonuçlarını bilmemek veya önemsememek
Merak duygusunu kontrol edememek
Bağımlı arkadaş çevresinin içerisinde bulunmak
Can sıkıntısı ve yapacak daha iyi bir şey bulamamak
Sosyal ilişki kuramamak ya da kurarken güçlük çekmek
 Gerçek dünyada başarılamayan şeyleri, sanal dünyada elde etmeye çalışmak
Kimler Risk Altında?
Spordan uzak duran ve hareketsiz yaşamı  tercih edenler
Olumsuz ve bağımlı arkadaş çevresi bulunanlar
Ders başarısı sürekli düşük olan ya da okul dışı faaliyetlere karşı isteksiz olanlar
Arkadaş edinme, iletişim kurma ve iletişimi  devam ettirme becerileri az olanlar
Aile içi çatışmalar yaşayan, sağlıklı  iletişimi olmayan aile üyeleri
Sosyal ilişkilerinde kendini ifade etmekte güçlük yaşayanlar.
Aileleri teknolojiyi olumsuz ve bilinçsiz kullanan bireyler

Adım Adım Teknoloji Bağımlılığı
Deneysel Kullanım: Merak Kişi herhangi bir şekilde bir site,  bir oyun, bir uygulama veya benzer  bir teknoloji ürününden haberdar  olur, onu merak eder ve dener
Sosyal Kullanım: Grupla Olmak
Kişinin belli bir teknolojik ürünü devamlı ve düzenli olarak kullanan bir çevresi vardır. O çevreye girmek veya grup içinde kalmak üzere kendisi de kullanır. Grubun gündemine dâhil olur, dışında kalmaktan kurtulur.
Operasyonel Kullanım: Belli Bir Amaç Gütmek
Kişi zevk almak, problemlerden kaçmak, boş zaman doldurmak, can sıkıntısından kurtulmak, insanlardan uzak kalmak gibi amaçlarla bir teknolojik ürünü kullanmaya başlar ve kullanmaya devam eder.
Bağımlı Kullanım:  Sorunun Ağına Takılıp Kalmak
Kişinin artık kullanmak için herhangi bir sebebe ihtiyacı yoktu. Bütün zamanını ve eylemlerini sırf bağlandığı teknoloji ürününe göre belirler ve o ürüne ayırır.
Teknolojiyi kullanmak ama nasıl? 
Kötüye Kullanma Kullanma
Bağımlılık Teknolojiyi Kullanma

(Kullanma türleri ile ilgili açıklamaları katılımcılar ile paylaşınız. Ayrıca bu kullanım türlerinin zaman zaman görülme olasılığı olabileceğini ifade ediniz. Burada önemli olanın bir sonraki aşama olan kötüye kullanım ve daha sonra da bağımlılık sürecine geçilmemesi olduğunu belirtiniz.)
Sorumlu kullanım: Kullanım ile kimseye zarar vermemek ve  genel ahlaki kriterlerin sanal alemde de geçerli olduğunu unutmadan kullanım.
Güvenli kullanım: Kötü niyetli kullanıcıların kişiye zarar  vermesini önleyecek, özel hayatı, mahremiyeti, güvenliği koruyacak şekilde kullanım. 
Faydalı kullanım:  Sanal alemdeki gerekli gereksiz her şeyi seçmeden süzmeden kullanmak değil işe yaracak site ve uygulamaları ayıklayarak kullanım.
Bilinçli kullanım: Sanal alemdeki doğru bilgi kaynaklarını bilmek, yanlış bilgi ve yanlış bilgi kaynaklarını ayırt  edebilmek ve internette yazan her şeyi doğru bilgi diye kabul etmeyip gerektiğinde eleştirel de yaklaşarak düşünce ve davranış geliştirerek kullanım.
Dürüst Kullanım: Dolaşımda tutulan içeriğin telif haklarına riayet ederek kullanım.
Sınırlı kullanım: Günlük süre sınırlarına uyarak kullanım

Kötüye Kullanma
Kötüye kullanma aşağıdaki gelişim düzeylerini olumsuz etkiler:
Fiziksel Gelişim
Psikolojik Gelişim
Sosyal Gelişim
Zihinsel Gelişim
Manevi Gelişim
Fiziksel Gelişim
Uyku düzeni bozulabilir.
Gençler daha fazla televizyon seyredebilmek, daha fazla internete girebilmek, daha fazla dijital oyun oynayabilmek ya da arkadaşlarıyla mesajlaşabilmek için daha az uyumaktadırlar.
Uyku düzeni bozulduğunda ve ihtiyaç duyulan 6-8 saat arası uyku alınmadığında kişinin;
Saldırganlık seviyesi ve dürtüsel davranışları artar, 
Dikkat eksikliği artar ve böylece öğrenme süreci olumsuz etkilenir.
 Geceleri salgılanan melatonin hormonu salgılanmadığı için hastalıklara karşı bağışıklık düşer.
Beslenme sorunları oluşabilir.
Teknolojiye bağımlı yaşayan kişilerde zamandan kazanmak için şekerli gıdalar (abur cubur vs.) ve fast food tüketimi çok fazladır. Bu durum dengesiz ve sağlıksız beslenmeye ve kişinin aşırı kilo almasına neden olur. Ayrıca şeker vücutta bağımlılık oluşturan bir maddedir ve vücuda ihtiyaçtan fazla enerji verir. Bu enerji atılmadığında dürtüselliği arttırır.
Hareketsiz yaşam, hem sağlık için zararlı hem de zihinsel, psikolojik açıdan da zararları vardır.Var olan enerji spor ile faydalı bir şekilde atılmazsa kişi sakin kalamayabilir, dikkatini yoğunlaştıramayabilir.
Psikolojik Gelişim
Psikolojik gelişimde bireyin kendini ilgileri, yetenekleri ve kabiliyetleri doğrultusunda tanıması, artılarının eksilerinin farkında olması, eksik yönlerini geliştirmesi ve kendisiyle barışık olması beklenir.
Teknolojinin amaçsız ve sınırsız kullanımıyla birey kendine psikolojik gelişim için gerekli olan bu soruları soramayabilir, bu zamanı bulamayabilir ve bu ihtiyacı hissetmeyebilir.
Bunlar olmadan da duygularını yönetebilmesi, iradesini güçlendirip kendine söz geçirebilmesi, bir hedefe odaklanıp peşinden gidebilmesi çok zor olur hatta hiç mümkün olmaz.
Psikolojik gelişimde 5 önemli ihtiyaç vardır. Teknoloji bağımlılığı oluştuğunda psikolojik gelişim zarar görür ve bu 5 ihtiyaç sağlıklı bir şekilde giderilemez:
İrade: İnsanın kendine söz geçirebilmesidir. Teknolojik aletler, kişinin iradesini yavaş yavaş ele geçirir.
Kahraman: Örnek alınacak kişi ve karakterlerdir. İnternet ortamında ve oyunlardaki kahraman özellikli modeller, olumsuz özellikleri olan modellerdir. Sağlıklı kahraman rol modelleri internet ortamında yok denecek kadar azdır.
Rehber: Bireyin, bir yetişkin ile konuşabilmesi, ona kendini anlatabilmesi ve gerektiğinde ondan yardım alabilmesi önemlidir. Teknolojiye bağımlılık yalnız kalmayı ve bu ihtiyacı internet ortamında gidermeyi beraberinde getiriyor.
Refik (Yol Arkadaşı): Hedef arkadaşı demektir. Psikolojik gelişimde sağlıklı akran ilişkileri çok önemlidir. Sağlıklı bir akran ilişkisi ve hedefleri ortak akranlarla iletişim, psikolojik gelişimi olumlu etkileyecektir. Teknoloji bağımlılığında birey sağlıklı hedef arkadaşlarını internet ortamında bulamayabilir.
Hedef: Kişinin kendisi, bugünü ve geleceği ile ilgili hedefleri olmalıdır. İnternet ortamında uzun zaman geçiren ve bağımlı hale gelen kişilerin gerçek hayatta hedef koymakta zorlandıkları gözlemlenmektedir.
Sosyal Gelişim
Bireyin yakın çevresiyle düzenli ve derinlikli, uzak çevresiyle de seviyeli ve mesafeli bir ilişki kurması, sağlıklı sosyal gelişim için önemli bir kriterdir.
Birey, hem yakın çevresiyle ilişkisinde ve iletişiminde, hem de uzak çevresiyle ilişkisinde ve iletişiminde duygularını, düşüncelerini ve ihtiyaçlarını kırmadan ve kırılmadan ifade edebilmelidir.
Sağlıklı sosyal becerilere sahip olmak isteyen bir kişi toplumun içerisinde yer alarak, toplumun kültürünü, gelenek ve göreneklerini, toplumun kabullerini ve retlerini bilerek ilişkilerini şekillendirmelidir.
Teknolojinin kötüye kullanımında, sosyal gelişim için gerekli, düzenli ve derinlikli ilişki ihtiyacı giderilememektedir. Bu durum da sosyal gelişimi olumsuz etkilemektedir.
Zihinsel Gelişim
Zihinsel gelişimin sağlıklı olabilmesi için aşağıdaki tutum ve davranışlara ihtiyaç vardır:
Bilgiyi sevmek
Doğru ve faydalı bilgi kaynaklarına yönelmek
Okumak, görmek, düşünmek
Bilgi kanallarını doğru kullanmak
Zihni temiz tutmak
Şayet teknoloji kullanımı;
Kişinin zihinsel kapasitesini, boşa kullanacak şekilde gereksiz bilgiyle doldurmasına sebep oluyorsa, 
Yanlış ve zararlı bilgiler kişinin hayat kalitesini olumsuz etkiliyorsa,
Çocukların iç dünyasının ve hayal gücünün fakirleşmesine neden oluyorsa,
Zihin, seyredilip unutulan eğlence görüntüleriyle dolmuş ve bilgi sevgisi kaybedilmiş ise teknolojinin kötüye kullanımı söz konusudur.
Manevi Gelişim
Teknoloji bağımlılığı bireyin manevi gelişimine de zarar verebilir. Gerçek hayattan uzaklaşmak ve sanal hayatı, hayatın merkezine koymak aşağıdaki ve benzeri zararları beraberinde getirebilir. 

Çocuklarda özellikle:
Tam olarak ne istediğini bilmeyen ama “ısrarla bir şeyler isteyen” çocukların maymun iştahları ölçüsüzce beslendiğinde, yaşamlarının ilerleyen yıllarında, ne istediğini bilmeyen tatminsiz yetişkinlere dönüşürler ve o yetişkinler, neler satın alsalar da içlerinde giderilemeyen bir boşluk hissiyle, yani manevi açlıkla yaşamlarını sürdürürler. Ayrıca 
Değerlerin zarar görmesi,
Aile ilişkilerinin zarar görmesi, Yalnızlık duygusunun artması ve gerçek ilişkilere ihtiyaç duyulmaması gibi zararlar gözüküyorsa manevi gelişim zarar görüyor demektir ve bu durumda teknolojinin kötüye kullanımından bahsedilebilir.
Teknolojik Bağımlılıklar
İNTERNET VE SOSYAL MEDYA, TELEFON VE TABLET, OYUN KONSOLLARI, BİLGİSAYAR VE TELEVİZYON
Sosyal Medya Bağımlısı mısınız? 
Canınız sıkılınca aklınıza gelen ilk seçenekse
Gerçek hayatınızın önüne geçiyorsa,
Günlük hayatınızın ve sorumluluklarınızın aksamasına sebep oluyorsa,
Gerçek arkadaşlıkların yerini sanal arkadaşlıklar ve takipçiler alıyorsa,
Aşırı zaman alıyor ve ulaşılamadığında huzursuzluk oluşturuyorsa,
Sürekli bir şeyler paylaşma ihtiyacı duyuyorsanız, sosyal medya bağımlısı olduğunuzdan söz edilebilir.,
Oyun Bağımlılığı
Giderek oyun başında daha fazla zaman geçiriyorsanız,
Aile ya da arkadaşlarınızla birlikte vakit geçirmek yerine oyun oynamayı tercih ediyorsanız,
Oyunlarda aldığınız başarı ve ilerlemeleri gerçek hayattaki başarılarınızdan daha çok önemsemeye başladıysanız,
Aileden uzaklaşıyor, oyun başında geçirilen süreyle ilgili tartışmalar yaşıyorsanız,
Oyun başında geçirilen fazla süre sonucu notlarınız kötüleştiyse, devamsızlık sorunları, arkadaşlık ilişkilerinin bozulması, uykusuz kalma sorunları görülmeye başlandıysa oyun bağımlısı olduğunuzdan söz edilebilir. 
Kurtulmak İçin Öneriler
Yavaş yavaş ama kararlı olarak azaltın.
Oyunun yerini doldurun (Spor, hobi, vb.)
Düşünün! Sanal ortamdaki başarı ve saygınlık mı daha değerli, gerçek hayattaki mi?
Zararlarını, sizden aldıklarını değerlendirin.
Gerekirse uzman yardımı alın.

Cep Telefonu
Aşağıdaki cümlelerin en az 5’ine katılıyorsanız cep telefonu bağımlısı olma riski taşıdığınız söylenebilir
1. Uyuduğumda cep telefonum ulaşabileceğim yerde durur.
2. Cep telefonumu her zaman yanımda taşırım.
3. Cep telefonumu sık sık kontrol ederim.
4. Cep telefonumu kullanmaktan günlük işlerime vakit ayıramıyorum.
5. Kendimi kötü hissettiğimde cep telefonumu kullanmak bana iyi gelir.
6. Başkalarıyla sohbette veya yemekte birlikteyken bile cep telefonumu sık sık kullanırım.
7. Cep telefonumu kullanmadığım zamanlarda kendimi kötü hissederim.
(Bir sonraki slayda geçmeden önce katılımcılara test sonuçlarını sorun. Kaç tane cümleye «EVET» cevabı verdiklerini bunu nasıl değerlendirdiklerini sorup, cevapları aldıktan sonra; bu durumla nasıl baş edileceğini konuşacağınızı söyleyerek bir sonraki slayda geçiniz. ),
Cep Telefonu Bağımlılığıyla Baş Etmek İçin
Sabah uyandığınızda kendinizi hazır hissetmeden (giyinmeden, kahvaltı etmeden vb.) cep telefonunuzu elinize almayın. 
Güne pozitif ve sağlıklı şeylerle başlayın ve öyle sürdürün.
Yatağınıza gitmeden en son 30 dakika önce telefonunuzu kontrol edin. Eğer mesajlarınız, cevapsız aramalarınız varsa dönüş yapmak için ertesi günü bekleyin. 
Uyku düzeninizi korumayı önceleyin.
Cep telefonuyla yapmakta olduğunuz en önemsiz aktiviteyi azaltarak işe başlayın.
Bir kişiyle yüz yüze iletişimdeyken cep telefonunuzu uzak bir yere koyma veya kapatma konusunda 
kendinizle anlaşın.
Yemek yerken, arkadaşlarınızla gezerken, bir işle uğraşırken, cep telefonlarınızı kullanmayın.
Sağlığımıza Zarar Verebilir!
İnternet kullanım süresi arttıkça saldırganlık, 
genel sağlık durumunda bozulma 
( göz yorgunluğu, sırt-boyun ağrıları, uykusuzluk, yorgunluk, hareketsiz kalma vb.) ve depresif belirtiler görülme oranı artmaktadır.
İnternetteki arkadaşlıkları fiziksel arkadaşlıklara tercih etme
Sosyal gelişimde önemli ölçüde gerileme
Sosyal kaygı düzeyinde ve saldırganlık davranışlarında yükselme
Giderek yalnızlaşma ve yüz yüze ilişki kurmakta güçlük yaşama
İçe dönüklük (çekinme-kaçınma hâli)
Kendimi Nasıl Koruyabilirim?
Alternatifler Oluşturun:
Evde/okulda ya da ev/okul dışında severek yapabileceğiniz alternatifler bulun.
 Bu bir spor ya da hobi çalışmasına katılmak da olabilir, okulda sınıfça ya da evde ailece oyunlar oynamak ya da sohbet etmek de olabilir. 
Hep Oturmak Olmaz!
Sürekli teknolojik alet başında olmak, fiziksel aktivitemizi kısıtlayarak hareketsiz bir yaşam sürmemize sebep olur ve bu durum sağlığımızı olumsuz etkiler.
Ortak Vakitleri Çoğaltın
Aile olarak geçirdiğiniz ortak vakitlerin olmasına ve bu vakitlerde herkesin birlikte olmasına özen gösterin. Özellikle kahvaltı ve akşam yemeklerini beraberce yemeğe dikkat edin. 
Zaman Sınırlaması Şart
Teknoloji ile geçireceğiniz zamanı baştan planlayın.
Alışkanlıklarınızla Oynayın!
Alışkın olduğunuz teknoloji kullanma zamanını ve mekânını tam zıt saatlere ve mekânlara kaydırabilirsiniz.
Sosyal Beceriler Edinin!
Yeni yeni sosyal becerilerin kazanılması, teknoloji bağımlılığının tedavisinde oldukça faydalı olabilmektedir. Kendini ifade edebilme, iletişim becerilerine sahip olabilme, öfke kontrolü, zaman yönetimi becerilerine sahip olabilme gibi…
Kendinize Hedefler Koyun!
Teknoloji kullanımınıza makul bir zaman sınırlaması koyabilir ve bu süreyi yavaş yavaş azaltabilirsiniz.
Hatırlatıcı Kartlar Kullanın!
Teknolojinin bağımlı kullanımının neler kaybettireceğini hatırlatıcı kartları evinizin uygun yerlerine asabilirsiniz.
Spor Yapın!
Spor yapmak vücutta biriken enerjiyi sağlıklı bir şekilde boşaltmayı sağlayacağından bağımlılığın tedavi sürecini kolaylaştırabilecektir.
Düşüncelerinizi Kontrol Edin!
Teknoloji bağımlılığına sebep olan ya da teknoloji bağımlılığını arttıran otomatik düşüncelerinizi ve şartlanmışlıklarınızı gözden geçirebilirsiniz.